Bảo tàng Lâm Đồng | Lam Dong Museum

Bảo tàng Lâm Đồng sưu tầm hiện vật, hình ảnh, tư liệu liên quan đến cựu tù Nhà lao thiếu nhi Đà Lạt khu vực phía Nam

Thực hiện kế hoạch công tác năm 2019, trọng tâm là bảo tồn và phát huy giá trị các di tích do Bảo tàng Lâm Đồng quản lý, Phòng Nghiệp vụ di tích - Bảo tàng tiếp tục triển khai hoàn thiện về hồ sơ, tư liệu hiện vật của di tích Nhà lao thiếu nhi Đà Lạt. Đặc biệt là sưu tầm hiện vật, hình ảnh, tư liệu liên quan đến cựu tù thiếu nhi ở khu vực phía Nam, nhằm phục vụ công tác nghiên cứu, thuyết minh, giới thiệu đến khách tham quan.

Được sự giúp đỡ của Ban liên lạc cựu tù yêu nước Nhà lao thiếu nhi Đà Lạt, từ ngày 11 - 14/6/2019, Bảo tàng đã phối hợp tổ chức 2 buổi gặp mặt, sưu tầm hiện vật, tư liệu, hình ảnh liên quan đến cựu tù yêu nước Nhà lao thiếu nhi Đà Lạt tại tỉnh Bến Tre và Thành phố Hồ Chí Minh.

I. MỘT SỐ KẾT QUẢ CHUYẾN CÔNG TÁC

1. Báo cáo kết quả sau 3 năm quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị di tích
Tại buổi gặp mặt, đại diện lãnh đạo Bảo tàng Lâm Đồng đã báo cáo kết quả sau 3 năm quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị di tích Nhà lao thiếu nhi Đà Lạt (từ tháng 6/2016 - 6/2019). Trong đó, nhấn mạnh kết quả các mặt công tác chuyên môn như: nghiên cứu, chỉnh lý trưng bày, sưu tầm hiện vật, làm phim tư liệu, đặc biệt là công tác tuyên truyền, đón tiếp khách, tổ chức các buổi sinh hoạt chính trị cho cán bộ, đảng viên, học sinh, sinh viên, thanh thiếu niên tại di tích. Công tác bảo tồn và phát huy giá trị di tích luôn được Bảo tàng Lâm Đồng chú trọng, vừa thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ được giao, vừa đảm bảo chất lượng chuyên môn, nghiệp vụ. Kết quả bước đầu công tác phát huy giá trị di tích thể hiện qua lượng khách tham quan di tích tăng đều hàng năm, tỷ lệ khách học sinh, sinh viên cao và ổn định, tỷ lệ khách du lịch có xu hướng tăng hơn cùng kỳ năm trước. Ghi nhận của khách tham quan qua trao đổi trực tiếp và qua “Sổ ghi cảm tưởng” cho thấy các ý kiến hầu hết bày tỏ sự cảm động về những nội dung thể hiện tại di tích, hài lòng về công tác phục vụ…

Đồng thời, đại diện lãnh đạo Bảo tàng Lâm Đồng cũng đề nghị sự hỗ trợ tích cực của các cựu tù trong công tác sưu tầm hiện vật, hình ảnh, tư liệu, các câu chuyện kể về đời sống sinh hoạt, những kỷ niệm sâu đậm, giàu ý nghĩa giáo dục, các phong trào đấu tranh trong nhà lao…, đặc biệt là những hiện vật, kỷ vật của các cô, chú đã từng sử dụng trong nhà lao và trong quá trình tham gia kháng chiến, là cơ sở bổ sung trưng bày, phát huy giá trị tại di tích.

Những nội dung nêu trên đã được các cô chú cựu tù tại buổi gặp mặt ghi nhận, thống nhất cao về nỗ lực của Bảo tàng Lâm Đồng trong công tác quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị di tích.

2. Công tác sưu tầm

- Tổ chức thành công 2 buổi gặp mặt các cựu tù Nhà lao thiếu nhi Đà Lạt tại tỉnh Bến Tre (gồm 12 cựu tù) và tại Thành phố Hồ Chí Minh (gồm 11 cựu tù), nơi tập trung nhiều cựu tù ở khu vực phía Nam, để khai thác thông tin, tư liệu hóa hồ sơ, lý lịch có liên quan. Qua đó đã cập nhật, bổ sung danh sách cựu tù yêu nước Nhà lao thiếu nhi Đà Lạt khu vực phía Nam, gồm Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh Bến Tre, Vĩnh Long, Đồng Nai, Đồng Tháp (gồm 55 cựu tù).

- Sưu tầm được 4 (bốn) hiện vật có giá trị, là những hiện vật do các cựu tù lưu giữ, chế tác trong quá trình bị giam tại Nhà lao thiếu nhi Đà Lạt, gồm: 1 dao găm, 1 khăn quàng (khăn mỏ quạ) và 2 áo gối.
- Khai thác thông tin, tư liệu liên quan đến cựu tù, gồm có 23 bản lý lịch trích ngang; chụp 23 ảnh chân dung và trên 50 hình ảnh tại buổi gặp mặt. Đặc biệt là lý lịch trích ngang của cựu tù Phan Thị Ngọc Tươi - Đại tá Công an nhân dân, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân.

- Thu thập thông tin liên quan đến đơn vị T30 - Đội trinh sát vũ trang mật thuộc Ban an ninh tỉnh Bến Tre trước đây. Thời điểm những năm 1971 - 1972, đơn vị T30 đã tổ chức nhiều trận đánh vào các sào huyệt của địch, có nhiều chiến sỹ cách mạng bị địch bắt giam tại Khám Lá - Bến Tre, trong đó có 22 đồng chí bị chuyển lên Nhà lao thiếu nhi Đà Lạt. Đơn vị T30 đã được Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân.

- Đã thu thập thêm một số thông tin về các cuộc vượt ngục, các phong trào đấu tranh trong tù, đặc biệt là phong trào đấu tranh làm chủ nhà lao; các câu chuyện kể về đời sống gian khổ, thiếu thốn trong chốn lao tù; những khó khăn, thiệt thòi, bất cập mà các cô chú cựu tù đã trải qua (gồm 5 bản ghi âm), là cơ sở để tiếp tục có hướng khai thác, nghiên cứu tiếp theo.

3. Đánh giá chung

Chuyến công tác đã được chuẩn bị chu đáo, dự trù chi tiết các nội dung làm việc, có sự liên hệ chặt chẽ với Ban liên lạc và các cô chú cựu tù chủ chốt, nên việc tổ chức 2 buổi gặp mặt đã rất thành công, nhận được sự hỗ trợ rất tích cực, nhiệt tình của các cô chú cựu tù. Qua đó đã tạo được ấn tượng tốt đẹp với các cô chú cựu tù về tinh thần trách nhiệm, thái độ làm việc của cán bộ, viên chức Bảo tàng Lâm Đồng trong công tác bảo tồn, phát huy giá trị di tích; đồng thời tạo cơ sở thuận lợi cho việc triển khai công tác liên quan cựu tù khu vực phía Nam trong thời gian tới.

Trong thời gian tới cần chủ động xây dựng kế hoạch tiếp cận, sưu tầm hiện vật, hình ảnh, tư liệu liên quan đến các cựu tù Nhà lao thiếu nhi Đà Lạt tại một số tỉnh thành như: Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Ninh Thuận,… Đưa nội dung tổ chức gặp mặt, sưu tầm hiện vật liên quan đến cựu tù Nhà lao thiếu nhi Đà Lạt vào kế hoạch hàng năm của đơn vị.
Một số hình ảnh trong chuyến sưu tầm

Cựu tù Võ Thị Huyền Nga trao tặng 03 kỷ vật cho Di tích nhà lao thiếu nhi Đà Lạt

Đại diện lãnh đạo Bảo tàng Lâm Đồng chụp ảnh lưu niệm
cùng các cô chú cựu tù Nhà lao thiếu nhi Đà Lạt tỉnh Bến Tre

Lê Phi Long