Bảo tàng Lâm Đồng | Lam Dong Museum

  • hinh1.jpg
  • hinh2.jpg
  • hinh3.jpg

Giới thiệu chung

Bảo Tàng Lâm Đồng

Bảo tàng Lâm Đồng là bảo tàng tổng hợp (khảo cứu địa phương), hiện đang lưu giữ trên 15.000 hiện vật với nhiều sưu tập hiện vật độc đáo và quý hiếm. Nội dung trưng bày của Bảo tàng bao gồm các phần chính như:

Lịch sử hình thành

Ngay sau khi đất nước độc lập thống nhất, công tác bảo tồn, bảo tàng ở Lâm Đồng đã được lãnh đạo tỉnh quan tâm. Tháng 8/1975, bộ phận Bảo tồn - Bảo tàng được thành lập, trực thuộc Thành ủy Đà Lạt - với nhiệm vụ sưu tầm, gìn giữ và bảo quản những hiện vật, tư liệu có giá trị lịch sử, văn hóa của tỉnh.

MORE:
Cơ cấu tổ chức Bảo tàng Lâm Đồng

Bảo tàng Lâm Đồng được thành lập từ những ngày đầu giải phóng, trải qua hơn 40 năm hoạt động, các thế hệ cán bộ và nhân viên của bảo tàng luôn nỗ lực phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị được giao. Đội ngũ cán bộ, viên chức không ngừng trưởng thành, lớn mạnh, luôn đảm đương tốt công tác quản lý và chuyên môn nghiệp vụ.

MORE:
Tìm hiểu các bảo vật thuộc văn phòng tứ bảo trong cung vua Nguyễn được lưu giữ tại Bảo tàng Lâm Đồng

Triều Nguyễn là triều đại phong kiến cuối cùng ở Việt Nam, với 143 năm tồn tại (1802-1945). Trải 13 đời vua trị vì qua những thời điểm thăng trầm khác nhau, triều Nguyễn đã để lại cho hậu thế nhiều di sản văn hóa có giá trị, được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới, như: Quần thể di tích cố đô Huế, Nhã nhạc - âm nhạc cung đình Việt Nam, Mộc bản triều Nguyễn, hay Thơ văn trên kiến trúc cung đình Huế. Bên cạnh đó, triều Nguyễn cũng để lại rất nhiều hiện vật hoàng cung độc đáo, trong đó có các hiện vật “văn phòng tứ bảo”, mà hiện nay Bảo tàng Lâm Đồng may mắn được bảo tồn và giới thiệu đến công chúng.

Khai mạc triển lãm và các hoạt động trong chuyến công tác tại Côn Đảo của Bảo tàng Lâm Đồng thành công tốt đẹp

Sau thời gian tích cực chuẩn bị, khai mạc Triển lãm “Di tích quốc gia Nhà lao thiếu nhi Đà Lạt - Địa chỉ đỏ trên thành phố hoa” và các hoạt động trong khuôn khổ triển lãm giữa Bảo tàng Lâm Đồng và Trung tâm Bảo tồn Di tích quốc gia Côn Đảo, tại huyện Côn Đảo, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã thành công tốt đẹp.

Chương trình giáo dục, trải nghiệm “Giữ gìn nét văn hóa dân gian trong in tranh Đông Hồ” tại Bảo tàng Lâm Đồng

Thực hiện Chương trình “Đẩy mạnh các hoạt động phục vụ học tập suốt đời trong thư viện, bảo tàng, trung tâm văn hóa đến năm 2030” theo Quyết định số 1520/QĐ-TTg, ngày 09/12/2022 của Thủ tướng Chính phủ, ngày 21 tháng 3 năm 2024, Bảo tàng Lâm Đồng phối hợp cùng Trường THCS-THPT Chi Lăng thực hiện chương trình giáo dục trải nghiệm “Giữ gìn nét văn hóa dân gian trong in tranh Đông Hồ”.

Chiếc xẻng của cựu tù Nhà lao thiếu nhi Đà Lạt - Trương Thị Kim Anh

Chiếc xẻng của cựu tù Trương Thị Kim Anh trưng bày tại Phòng tuyền thống Nhà lao thiếu nhi Đà Lạt

Cô Trương Thị Kim Anh sinh năm 1959 tại xã Đại Hồng, huyện Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam. Gia đình nội, ngoại cô có 4 người hi sinh trong kháng chiến. Cha mẹ cô là cơ sở nuôi quân tại thành phố Đà Nẵng. Nhiều anh, chị, em của cô cũng tham gia hoạt động cách mạng khi tuổi còn nhỏ. Sinh ra và lớn lên trong một gia đình giàu truyền thống cách mạng, bản thân cô sớm giác ngộ và tham gia công tác trinh sát, mật báo khi chưa tròn 13 tuổi.

Khi kể chuyện với chúng tôi về chiếc xẻng đang trưng bày tại di tích, nét mặt cô thoáng vẻ bồi hồi xúc động, kí ức hào hùng lại ùa về. Cô kể: “Trước khi bị địch bắt giam, cô công tác tại Đội Trinh sát thiếu niên thuộc huyện Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam. Đội trinh sát thiếu niên gồm 14 người, cô làm đội trưởng, đội chia thành nhiều đội nhỏ, mỗi đội khoảng 4 người. Để trở thành trinh sát, các thiếu niên phải trải qua thời gian thử thách khắc nghiệt của khóa huấn luyện nghiệp vụ khoảng 6 tháng. Đội trinh sát thiếu niên có nhiệm vụ đột nhập và tiêu diệt các đồn, bốt thuộc quân khu của địch. Đây là nhiệm vụ hết sức nguy hiểm, luôn cận kề cái chết. Bởi vậy, trước khi làm nhiệm vụ, đơn vị thường làm lễ truy điệu, với những chiếc hòm để sẵn, nếu trinh sát hi sinh sẽ mai táng. Sống sót trở về có thể nói là một điều may mắn.

chiec xeng cua cuu tu Truong thi Kim anh 1

CôTrương Thị Kim Anh đang kể chuyện

Đồn địch cách xa căn cứ của ta, thường di chuyển bằng đường bộ khoảng 2 – 3 ngày mới tới nơi, lương thực mang theo là sắn, khoai lang, muối mè, không thể mang theo cơm vì dễ bị thiu. Trong quá trình di chuyển, các trinh sát được ngụy trang lá cây trên lưng, mặt cũng được hóa trang khó nhận ra nhau. Ký hiệu để nhận đồng đội chính là đôi dép su, mỗi đôi dép đã được đánh số và ứng với danh tính từng người, ví như số 1 là đội trưởng, tên Trương Thị Kim Anh. Sau khi trở về, thiếu đôi số mấy, sẽ biết đồng đội nào đã hi sinh. Khi đến gần mục tiêu khoảng 5m - 10m, các trinh sát không di chuyển trên mặt đất nữa mà sẽ dùng xẻng đào mương để đột nhập vào trong đồn, quân khu của địch.

Chiếc xẻng này được đơn vị cấp và cô đã sử dụng trong thời gian 1970-1971. Xẻng được làm bằng sắt, chuôi rỗng, trên mặt chuôi có một lỗ nhỏ để đóng đinh khi tra cán. Mặt xẻng hình thang, phía giáp chuôi rộng 20cm, phía lưỡi khoảng 15cm. Xẻng trinh sát dùng để đào mương, cán không được quá dài hay quá ngắn, để thuận tiện cho việc đào, xúc đất… sau mỗi lần hoàn thành nhiệm vụ, chiếc xẻng được cô cất giữ cẩn thận.

chiec xeng cua cuu tu Truong thi Kim anh 2

Cô Trương Thị Kim Anh khi bị giam tại Nhà lao thiếu nhi Đà Lạt

Năm 1972 khi cô đang cắm cờ điểm bị địch phục bắt (cắm cờ ở khu đất tranh chấp giữa địch và ta). Cô bị địch giam giữ tại nhà lao Hội An. Tại đây, mặc dù bị địch tra khảo hết sức dã man nhưng cô luôn ý thức giữ khí tiết của người cách mạng, nhất định không chịu khai báo. Cuối năm 1972, địch chuyển cô cùng nhiều anh, chị, em thiếu nhi khác vào Nhà lao thiếu nhi Đà Lạt. Sau sự kiện nổi dậy làm chủ Nhà lao của 560 chiến sỹ cách mạng nhỏ tuổi ngày 22 tháng 2 năm 1973, cô cùng nhiều anh chị em tù thiếu nhi được trả tự do. Sau khi thoát khỏi cảnh lao tù, cô tiếp tục tham gia kháng chiến cho tới ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng. Sau này cô đã tặng lại chiếc xẻng này cho mẹ sử dụng.

Với mong muốn giáo dục cho thế hệ trẻ hôm nay, đặc biệt là các bạn học sinh, sinh viên hiểu rõ hơn: Xẻng không chỉ là vật dụng sinh hoạt trong gia đình, mà còn là kỷ vật kháng chiến đặc biệt. Xẻng lưu giữ những kí ức “không thể nào quên” của một thế hệ thiếu niên kiên cường, bất khuất đã đóng góp tích cực vào sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước. Ngày 18/10/2018, cô tặng lại cho Bảo tàng Lâm Đồng lưu giữ và phát huy giá trị.

Lê Hiền